Obecny neogotycki ratusz w Lęborku został wybudowany w latach 1889-1900 roku przy dzisiejszej ul. Armii Krajowej. Swoim wyglądem nawiązywał do dawnego ratusza z XVIII w., jaki znajdował się w centrum Rynku, a który został rozebrany w 1874 roku. W związku z planowaną rewitalizacją dawnego rynku miasta lokacyjnego w Lęborku, w 2011 roku podjęto stosowne badania archeologiczne, jakie trwały od dn. 09.09 do dn. 22.10, Organizował je Instytut Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego i Fundacja Przyjaciół IA UW. Były one pierwszym, sondażowym etapem prac, mającym na celu rozpoznanie charakteru nawarstwień kulturowych na głównym placu miejskim oraz zlokalizowanie pozostałości dawnego ratusza gotyckiego z XVIII w. W tym celu wytyczono sześć wykopów w płd.-wsch. części placu, a uzyskane w toku ich eksploracji rezultaty miały dostarczyć szczegółowych wytycznych do planowanych w przyszłości szerokopłaszczyznowych prac wykopaliskowych na rynku.
Ówczesne prace badawcze pozwoliły rozpoznać fundamenty zabudowań związanych zapewne z dawnym ratuszem lęborskim. zostały one jednak niemal w całości rozebrane w 1874 roku. Do chwili obecnej w płd. części rynku przetrwały jedynie ławy fundamentowe, znajdujące się ponad dwa metry pod obecną nawierzchnią rynku. Ich układ wskazuje na większe zróżnicowanie zabudowy, niż pozwala to określić zachowana ikonografia i dokumentacja kartograficzna. O ile bowiem odsłonięty w środkowej części wykopu fundament można utożsamiać z budynkiem dawnego gotyckiego ratusza, to brak obecnie możliwości określenia funkcji ławy, na którą natrafiono w jego północnej części. Bez wątpienia można stwierdzić, że dawny ratusz lęborski był budynkiem niepodpiwniczonym, a jego poziom użytkowy znajdował się około 50 cm poniżej obecnego poziomu rynku. Wyznaczała go posadzka wapienna i zapewne klepisko. Na brak piwnic na pozostałej, nierozpoznanej jak dotąd, większości powierzchni ratusza wskazuje wysoki poziom wód gruntowych utrudniający budowę kondygnacji piwnicznej na rynku lęborskim. Wyniki uzyskane w pierwszym sezonie prac badawczych były obiecujące dla możliwości poznania zagospodarowania przestrzennego, sposobu użytkowania i dziejów zabudowy śródrynkowej lęborskiego rynku. Należy liczyć, że planowana kontynuacja prac archeologicznych w tym miejscy umożliwi uszczegółowienie i poszerzenie uzyskanych dotychczas ustaleń.
Opracowano na podstawie Michał Starski – „Lębork (Rynek), woj. pomorskie. Badania w roku 2011” (Światowit, Tom IX, 2011). Zdjęcie dawnego ratusza – H. Lemcke, „Die Bau- und Kunstdenkmäler des Regierungsbezirk Köslin, t. II/2: Die Kreise Bütow und Lauenberg, Stettin, 1911
Na zdjęciach poniżej budynek dawnego ratusza z XVIII w., odkryte w 2011 roku fundamenty, widok rynku lęborskiego w okresie międzywojennym i budynek obecnego ratusza z lat 1899-1900
