05/05/2024
Aktualności

Dzisiaj Dzień Jedności Kaszubów. Poznaj kaszubski „skarb” ze Szczenurzy

Dzisiaj Dzień Jedności Kaszubów. Poznaj kaszubski „skarb” ze Szczenurzy

19 marca corocznie świętujemy Dzéń Jednotë Kaszëbów, czyli Dzień Jedności Kaszubów. Święto upamiętnia pierwszą wzmiankę o Kaszubach z 1238 roku w bulli papieża Grzegorza IX, w której nazwał on szczecińskiego księcia “księciem Kaszub”. Przy tej okazji, warto wspomnieć o kaszubskim skarbie z powiatu lęborskiego.

reklama

Ponad 200 lat temu w Szczenurzy w obecnej gminie Wicko powstał jeden z najważniejszych zabytków kaszubskiego piśmiennictwa religijnego. Jest to pierwszy odnotowany historycznie tekst modlitwy „Ojcze Nasz” spisany w języku kaszubskim.

reklama

Tłumaczem kaszubskiego „Ojcze nasz” i innych tekstów z nim związanych był Michał Szadowski, mieszkający przy szczenurzskim młynie i prawdopodobnie w nim zatrudniony. Zabytek kaszubskiego piśmiennictwa religijnego i kościelnego, zwany w literaturze „Ojcze nasz ze Szczenurza”, w przeciwieństwie do przytłaczającej większości kaszubskich przekładów biblijnego Ojcze nasz zrodził się nie z potrzeb religijnych ewangelickich Kaszubów Pomorza Zachodniego, ale z pobudek czysto naukowych. Znawca historii Pomorza, prof. Zygmunt Szultka przypuszcza, że kiedy pastor z Łeby Magunna otrzymał od lęborskiego superintendenta Fleischera lub bezpośrednio od nieznanego nam pośrednika – współpracownika Bacmeistera (Niemiec Hartwich Ludwig Bacmeister (1730-1806), od 1762 r. mieszkający w Petersburgu, gdzie od 1771 r. przez trzydzieści pięć lat gromadził najróżniejsze materiały językowe z całego świata, głównie z obszaru Niemiec i Rosji) albańskie teksty przetłumaczone na język niemiecki w celu przełożenia je na kaszubski, to powierzył to zadanie szczenurzskiemu nauczycielowi Półtorakowi, którego był bezpośrednim przełożonym. Ten, mając trudności z ich przekładem lub wiedząc, że lepiej kaszubszczyznę zna Michał Szadowski, przy jego pomocy dokonał tłumaczenia.

Pierwszy Dzień Jedności Kaszubów odbył się w 2004 roku w Gdańsku. Wcześniej dzień ten obchodzono jako Święto Kaszub. Święto ma na celu promowanie kultury kaszubskiej. Organizowane są kiermasze twórców ludowych, wystawy rękodzieł, spotkania rocznicowe upamiętniające chwile znaczące dla Kaszub na przełomie lat, przypominające istotne wydarzenia lub postacie, które miały wpływ na ich historię.

reklama