Coroczne wspomnienie pamięci ofiar Marszu Śmierci, uczczenie pamięci pomordowanych przez hitlerowców więźniów KL Stutthof odbyło się w miejscowościach Gęś i Krępa Kaszubska. W uroczystościach uczestniczyli parlamentarzyści samorządowcy, kombatanci, młodzież szkolna i rodziny ofiar.
Uroczystości upamiętniające Marsz Śmierci więźniów KL Stutthof tradycyjnie corocznie odbywają się w ostatnią niedzielę września w miejscowościach Gęś (gm. Wicko) i Krępa Kaszubska (gm. Nowa Wieś Lęborska). W tym roku montaż słowny zawierający fragmenty pamiętników byłych więźniów obozu, poezję patriotyczną o tematyce II wojny światowej i fragmenty historii obozu ewakuacyjnego w Gęsi zaprezentowała młodzież ze Szkoły Podstawowej w Wicku. Uroczystości w Krępie Kaszubskiej odbyły się przy udziale kompanii honorowej 1 Lęborskiego Batalionu Zmechanizowanego im. gen. Jerzego Jastrzębskiego. Msza św. apel poległych i salwa honorowa oraz montaż słowno-muzyczny w wykonaniu uczniów Zespołu Szkół im. Męczenników Marszu Śmierci KL Stutthof w Garczegorzu i koncert Wokalnego Zespołu Wojskowego „Wiarusy”, uświetniły tę część uroczystości.
Uroczystości w Gęsi i Krępie upamiętniają wydarzenia z 1945r., kiedy z obozu KL Stutthof pędzono w katorżniczym marszu prawie 11 tys. więźniów. Uformowani w 9 kolumn w ciągu 10 dni mieli przebyć od 120 do 170 km, do ośmiu obozów ewakuacyjnych w miejscowościach: Krępa Kaszubska, Gęś, Tawęcino, Gniewino, Toliszczek, Rybno, Nawcz i Łówcz. W warunkach ostrej zimy z 20-stopniowymi mrozami, życie straciło ok. 4 tys. osób. Pozostali zostali zamordowani przez eskortę, lub też zbiegli podczas postojów, korzystając z pomocy mieszkających w okolicy Kaszubów. Po wojnie na całej trasie Marszu Śmierci przeprowadzono prace ekshumacyjne w celu przeniesienia rozsianych po całym Pomorzu ciał do zbiorowych mogił.
Jedna z nich znajduje się w Krępie Kaszubskiej, gdzie zgromadzono prochy prawie 900 osób. Wg szacunków badaczy historii, w Gęsi straciło życie prawie 500 więźniów, których upamiętnia obelisk wzniesiony w 2001 roku w formie prostokątnej ściany obłożonej metalowymi płytami stylizowanymi na karty obozowej kartoteki. To w połączeniu z rzędami nazwisk i urzędowych formularzy zapewnia przy minimum zastosowanych środków artystycznych, nieprzeciętny klimat sprzyjający zadumie nad losem ludzi, którzy zginęli na kilkanaście, bądź kilka dni przed wyzwoleniem. W imieniu władz Powiatu Lęborskiego hołd poległym złożyli: Edmund Głombiewski, Wicestarosta Lęborski, Zdzisław Chojnacki, Przewodniczący Rady Powiatu Lęborskiego i Jacek Perłak, członek Zarządu Powiatu Lęborskiego.
Uroczystości w Krępie Kaszubskiej odbywają się cyklicznie od wielu lat. Za zasługi w związku z upamiętnianiem pamięci ofiar Marszu Śmierci, Ryszard Wittke, wójt Gminy Nowa Wieś Lęborska otrzymał pamiątkowe wyróżnienie nadane przez Muzeum Stutthof.
red
