W kupie zawsze raźniej – niezadowoleni klienci lub konsumenci, którzy uważają, że ich prawa zostały naruszone, mogą zjednoczyć siły i stworzyć grupę, z którą nieuczciwa organizacja, firma czy instytucja musi się liczyć.
Co prawda jako konsumenci w dalszym ciągu dopiero poznajemy w Polsce wady i zalety pozwów zbiorowych, ale coraz częściej słyszymy w mediach o spektakularnych pozwach – czego przykładem są choćby pozwy zbiorowe frankowiczów czy w sprawie tzw. polisolokat. Jak złożyć pozew zbiorowy i czy to się opłaca?
Pozew zbiorowy – podstawowe wymogi
Do niedawna pokrzywdzeni konsumenci rezygnowali z dochodzenia swoich roszczeń na drodze sądowej, sądząc, że w starciu z wielką korporacją są bez szans. Sytuacja zmieniła się w lipcu 2010 roku, gdy w życie weszła ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym. Daje ona możliwość dochodzenia roszczenia tego samego rodzaju przez kilka osób za pomocą jednego pozwu.
Aby sąd rozpatrzył taki pozew należy spełnić kilka warunków. Potrzebna jest grupa przynajmniej 10 osób, których roszczenia muszą być jednakowe. Grupa może być podzielona na podgrupy (minimum 2-osobowe), zaś każda podgrupa może ustalić własne żądania. Jednocześnie nie istnieje górny limit osób w grupie – im więcej poszkodowanych dołączy do pozwu, tym większa presja na oskarżoną instytucję i mniejsze koszty związane z obsługą prawną.
Reprezentant, pełnomocnik i wymagane dokumenty
Pełnomocnik pełni rolę prawnika prowadzącego sprawę przed sądem – jego obecność to warunek konieczny w przypadku pozwów zbiorowych. Kolejnym wymogiem jest powołanie reprezentanta grupy – wytacza on powództwo i prowadzi postępowanie w imieniu wszystkich poszkodowanych. Reprezentantem grupy może być np. lokalny rzecznik ochrony praw konsumenta. Ważne jest, aby reprezentant uzyskał zgodę wszystkich członków grupy.
Podsumowując: pozew powinien zawierać wniosek o rozpoznanie sprawy w postępowaniu grupowym, oświadczenia członków grupy o przystąpieniu do grupy, wyrażenie zgody na wybór reprezentanta oraz umowę pełnomocnika z reprezentantem grupy, czyli dokument, który szczegółowo określa sposób wynagrodzenia pełnomocnika.
Koszty, wady i zalety
W przypadku pozwów zbiorowych płacimy głównie za obsługę prawną (od kilkuset do kilku tysięcy złotych) oraz koszty sądowe (2 proc. wartości przedmiotu sprawy, ale nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 100 tys. zł). Do tego należy doliczyć kwotę, którą kancelaria może sobie zażyczyć z tytuły wygrania sprawy – kwota ta nie może jednak przekraczać 20 proc. wygranej. A co jeśli przegramy? Będziemy musieli wówczas opłacić nie tylko swoich prawników, ale także prawników strony przeciwnej.
Zalety pozwów zbiorowych? Jest taniej i łatwiej. Ujednolicenie sporu to mniej komplikacji niż w przypadku pozwów indywidualnych. Poza tym grupa poszkodowanych jest na lepszej pozycji od konsumenta indywidualnego w sporze z dużą korporacją. Pozwy zbiorowe to również niższe koszty: 2 proc. zamiast 5 proc. od wniesionego do sądu roszczenia, zaś wszystkie koszty rozkładają się na całą grupę. (źródło: )
