Jedność w różnorodności – „zachować skarby nagromadzone przez ojców dla przyszłych pokoleń, i jednych i drugich łączyć pasmem tradycji” (A. Majkowski, Gryf 1908, nr 1, s. 5).
Ziemię Lęborską zamieszkuje ludność różnorodna kulturowo – mieszkają tu rdzenni Kaszubi i Polacy mający swoich przodków w innych częściach Polski, osoby pochodzenia ukraińskiego, niemieckiego czy litewskiego. Inicjatywa Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Oddziału w Lęborku ma na celu pomóc dzieciom i młodzieży – a poprzez nich także ich rodzinom oraz widzom – poznać dorobek wszystkich mieszkańców Ziemi Lęborskiej w celu budowania poczucia jedności wśród mieszkańców z zachowaniem szacunku i zrozumienia dla innych kultur oraz rozwijania świadomości pomorskiej.
Pierwszy Mini-festiwal kultury Ziemi Lęborskiej odbył się w 2012 r. i został dofinansowany ze środków grantu Zarządu Głównego ZK-P. W 2013 r. realizację zadania publicznego z zakresu podtrzymywania i upowszechniania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości i rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej oraz działalności na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych i języka regionalnego dofinansował Powiat Lęborski.
Mini-Fesiwal jest kolejną okazją do pokazania kultury kaszubskiej i ukraińskiej, obok corocznych Miejskich Przeglądów Jasełek w kościele św. Jakuba.
W realizację zadania obok ZK-P w Lęborku włączyły się: Fundacja Ekologiczna pamięci Tomasza Hopfera z Nowej Wsi Lęborskiej (organizator Maratonu Ekologicznego), Lęborskie Stowarzyszenie św. Jakuba Apostoła, Młodzieżowy Dom Kultury w Lęborku, Klub Przewodników PTTK w Lęborku oraz Związek Ukraińców w Lęborku.
W 2012 r. szkoły i zespoły przedstawiły kulturę ukraińską i kaszubską podczas koncertu na Placu Pokoju. Zespół Svitanok (SP nr 3), którego uczestnikami są dzieci uczące się języka ukraińskiego, przedstawił chwytające za serce śpiewy, muzykę i tańce ukraińskie. Kulturę kaszubską równie ciekawie przedstawiły: ZPiT „Ziemia Lęborska”, „Levino”, „Niezabutczi” z Bukowiny oraz dzieci ze szkół z Lęborka, Popowa, Bukowiny, Garczegorza, Leśnic.
Tegoroczna, druga edycja Mini Festiwalu Kultury Ziemi Lęborskiej rozpoczęła się dnia 22 czerwca 2013 r. (sobota) o godzinie 15.30 na Placu Pokoju obok tzw. Belwederu. Uczestnicy mieli możliwość zwiedzenia centrum Lęborka z przewodnikiem turystycznym PTTK.
Widzowie Festiwalu mieli doskonałą okazję pobawić się przy muzyce polskiej, kaszubskiej, ukraińskiej, góralskiej, renesansowej.
Najmłodszymi uczestnikami Festiwalu były przedszkolaki z Przedszkola nr 6 w Lęborku (dyr. Teresa Cygan). Dzieci przygotowane przez Panią Jolantę Rybińską zatańczyły, zaśpiewały i wyrecytowały wiersze kaszubskie.
Kolejnymi wykonawcami byli uczniowie szkół, w których prowadzona jest nauka języka kaszubskiego w formie zajęć dydaktycznych i zajęć w terenie (wycieczki, warsztaty, spotkania z ciekawymi ludźmi – twórcami ludowymi i lokalnymi zespołami regionalnymi). Warsztaty obejmują takie zanikające rzemiosła jak lepienie z gliny, malarstwo na szkle, haft kaszubski, instrumenty ludowe. Szkoły organizują wycieczki związane z wychowaniem regionalnym, których celem jest zapoznanie uczniów z kulturą, tradycjami, historią Kaszubów. Uczniowie odwiedzili takie miejsca związane z Kaszubami jak: Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie, Muzeum Lęborku, Skansen we Wdzydzach Kiszewskich, Centrum Edukacji i Promocji Regionu w Szymbarku, Zamek krzyżacki w Bytowie, Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach, Muzeum Kaszubskie w Kartuzach, Muzeum Ceramiki Neclów w Chmielnie, Słowiński Park Narodowy, tzw. Kraina w Kratę – Swołowo k. Słupska.
Uczniowie aktywnie uczestniczą w Konkursie Recytatorskim Literatury Kaszubskiej ,,Rodnô Mòwa” zdobywając co roku nagrody na etapie powiatowym. Warto zaznaczyć, iż w tym roku Julia Pioch z SP 8 (opiekun: Teresa Szczypior) zdobyła I miejsce w kategorii klas IV-VI w finale konkursu w Chmielnie. Poprzednio taki sukces osiągnął w 2004 r. uczeń ZSGŻiA Jakub Lange.
Szkoła Podstawowa nr 3 im. Olimpijczyków Polskich (dyr. Mariola Małecka) prowadzi naukę języka kaszubskiego od 2009 r. Obecnie Barbara Król i Anna Sobótka uczą 47 dzieci. W tym roku szkolnym Barbara Król założyła z uczniów szkoły Zespół Pieśni i Tańca „Lãbòrsczé zwónczi” (Lęborskie dzwonki).
Szkoła Podstawowa nr 8 im. Mikołaja Kopernika (dyr. Daniel Nadworski) prowadzi naukę języka kaszubskiego od września 2012 r. Nauczycielka Teresa Szczypior uczy 14 dzieci. Sukcesem jest ww. zwycięstwo Julii Pioch w konkursie recytatorskim.
Społeczna Językowa Szkoła Podstawowa przy LTO (dyr. Alina Szyjut) prowadzi naukę języka kaszubskiego od 2010 r. Chlubą szkoły jest istniejący od 2011 r. Zespół Taneczny ,,Lãbòrsczé słunuszka” (Lęborskie słoneczka) prowadzony przez Bożenę Siutę.
Zespół Szkół im. Męczenników Marszu Śmierci KL Stutthof w Garczegorzu (dyr. Ewa Gębarowska) prowadzi naukę języka kaszubskiego od 2011 r. Obecnie Bożena Lenart uczy języka 41 dzieci. W 2012 r. p. Lenart założyła 24-osobowy Zespół Taneczno-Muzyczny „Modroczi” (Chabry).
Zespół Szkolno – Przedszkolny w Główczycach (dyr. Danuta May) prowadzi naukę dla 36 uczniów. Język kaszubski nauczany jest w szkole od września 2012 r. przez nauczycieli Agnieszkę Łuczkę i Jerzego Horbacza.
Zespół Szkół w Stowięcinie (dyr. Andrzej Godnicz) również prowadzi naukę języka kaszubskiego od obecnego roku szkolnego. Naukę języka kaszubskiego dla 39 dzieci prowadzą Mirosława Karolewska i Renata Lemik.
Zespół Szkół w Pobłociu (dyr. Jolanta Żmuda) prowadzi naukę języka kaszubskiego od 2012 r. Obecnie Magdalena Czarnowska-Mikulak uczy języka 38 dzieci ze SP. W 2013 r. naukę rozpoczną uczniowie gimnazjum.
Obok zespołów szkolnych na scenie Mini-Festiwalu wystąpią zespoły popularyzujące od wielu lat kulturę kaszubską mające duże doświadczenie sceniczne:
· Zespół Pieśni i Tańca „Ziemia Lęborska” pod kierownictwem Renaty Hopy i Reginy Szczupaczyńskiej
· Kaszubski Zespół Regionalny „Levino” pod kierownictwem Franciszka Okunia
· Zespół „Kaszebsko Rodzezna” z Lini pod kierownictwem Marii Osmańskiej
· Zespół Folklorystyczny „Nadolanie” z Zespołem Tanecznym „Mali Nadolanie” z Nadola – pod opieką Jadwigi Warmbier, Ilony Kowalczyk i Doroty Więckowskiej, który zaprezentował piosenki kaszubskie, ukraińskie i góralskie.
Kulturę taneczną dawnych wieków zaprezentował Zespół Tańca Dawnego działający w ramach zajęć tanecznych prowadzonych przez Teresę Szczepańską w Młodzieżowym Domu Kultury w Lęborku. W programie zajęć oprócz poznania techniki tańca modern, jazz modern, disco dance, hip-hop obowiązkowo znajdują się podstawy tańców narodowych oraz tańce dawne XVI – XVIII wieku.
Kolejnym punktem programu Mini-Festiwalu było rozdanie nagród w konkursie Powiatu Lęborskiego „POWIAT LĘBORSKI – MOJA MAŁA OJCZYZNA”, które zostały ufundowane przez Starostwo Powiatowe w Lęborku oraz Stowarzyszenie Lokalna Grupa Rybacka Pradolina Łeby.
Katarzyna Dampc / Fot. Zbigniew Junik